Sedef Romatizması (Psöriatik Artrit) Nedir? Tutulum Özellikleri Nelerdir?Tedavisinde Nelere Dikkat Edilmelidir?
Prof. Dr. Ömer Karadağ tarafından yazılmıştır.
Bu yazıyı aşağıdaki butonları kullanarak başkalarıyla paylaşabilirsiniz.
Romatizma hastalarında kas ve eklem şikayetlerine, sıklıkla cilt bulguları eşlik edebilmektedir.
Sedef hastalığı yani Psöriazis, deride pullanma ile belirgin bir cilt hastalığıdır. Toplumda 100-200 kişide bir görülebilen bir hastalıktır.
Der değişiklikleri, saçlı deri, kulak arkası, göbek çukuru, meme altı, diz, dirsek ile el-ayak gibi birçok bölgede görülebilmektedir.
Sedef romatizması (Psöriatik artrit) ise bu hastalarda zaman içerisinde görülebilen el ve ayak eklemlerinde, diz ve dirseklerde, topuklarda ve tırnakların tutulabildiği bir iltihaplı romatizma çeşididir.
Hastaların az bir kısmında ise önce topuklarda, eklemlerde ve tırnaklarda iltihap görülmekte, sedef hastalığına bağlı deri değişiklikleri sonradan görülebilmektedir.
Cilt bulgularının yanı sıra eklemlerde ağrı ve şişlik (artrit), tırnaklarda kırılma ve renk değişikliği (onikoliz), kemiğin yapışma bölgelerinde hassasiyet (entezit), hareketle azalan istirahatle artan bel ağrısı sedef romatizmasının diğer belirti ve bulguları arasındadır.
Ailesinde sedef hastalığı olanlarda gelişme ihtimali daha yüksektir. Sedef romatizması hastalarında kilo fazlalığı veya şişmanlık (obezite) sıklıkla görülmektedir.
Eklemlerde şişlik, iltihaplı romatoid artrit benzeri olabilir. Veya ellerde belirgin şekil değişikliğine yol açabilir (artritis mutilans). Bazı hastalarda ayak bileği ve diz gibi vücudun alt yarısındaki eklemlerde tutulumla seyredebilir.
Tanı için hastaların cilt, eklem ve vücudun diğer bölgelerinin muayenesi yapılmaktadır. Eklem ve topuk gibi bölgeleri tutulan hastalarda kas-iskelet sistemi ultrason ile değerlendirilebilmektedir. Sedef romatizması hastalarında tansiyon ölçümü, kalp akciğer muayenesi gibi genel muayenelerin ihmal edilmemesi gereklidir.
Tedavi edilmediği takdirde eklemlerde şekil bozukluğu, kalp damar hastalıklarının daha kolay gelişmesi gibi durumlar olabilir.
Sedef romatizması hastalarını değerlendirirken; hastalarda belirti ve bulguların ne kadar yaygın olduğu belirlenmelidir.
Cilt bulguları hakim olan hastalarda Dermatoloji ile işbirliği içerisinde plan çizilmelidir.
Hastaların hassas ve şiş eklemleri; bel şikayetlerinin detayları incelenmelidir.
Sigaranın bırakılması, Akdeniz diyeti tarzı beslenme ile ideal vücut ağırlığına ulaşılması hedeflenmelidir.
Kortizon olmayan ağrı kesiciler, kortizon ve hastalık seyrini etkileyecek ilaçlar (metotreksat, leflunomid, sülfasalazin vb.) ilaçların yanı sıra bu tedavileri yeterli ve etkin dozlarda kullanan hastalarda biyolojik ve hedefe yönelik ilaçlar dediğimiz akıllı ilaçlar gündeme gelebilmektedir.
Bu ilaçların kullanımında olası yan etkiler nedeniyle dikkatle kullanılmalı ve gerekli takipler ihmal edilmemelidir.