Dev hücreli arterit (Temporal arterit) nasıl bir hastalıktır? Tedavisinde neler dikkate alınır?

İltihaplı romatizmalar, vücudumuzun hemen hemen tüm dokularını tutabilir.

Aynı şekilde atar damarların iltihaplı romatizmasına genel olarak ‘Vaskülit’ler diyoruz.

50 yaş ve üzeri kişilerde en sık görülen damar romatizması Dev hücreli arterit’tir. Temporal arterit olarak da bilinir.

En sık belirtileri

Yeni başlayan baş ağrısı, çenede yemek yerken yorulma, omuz ve kalçalarda ağrı’dır. sayılabilir.

Baş ağrısı hastaların dörtte üçünde görülür. Ara sıra görülenden daha farklı karakterde ve ağrı kesicilere yanıt vermeyen bir baş ağrısıdır.

Şakaklar çevresinde hassasiyet hissedilir, bazen küçük nohut büyüklüğünde sertlikler ele gelebilir

Saç ve saçlı deride rahatsızlık, hassasiyet görülebilir.

Yüzde %20-30 hastada polimiyaljia romatika denilen omuz, boyun ve kalça çevrelerinde kuşak tarzı ağrının hakim olduğu hastalık eşlik edebilir.

Hastaların bir kısmında gelip geçici görme kaybı görülebilir.

Ani görme kaybı, göz damarlarında tıkanmaya bağlı olarak gelişebilir ve hastalığın acil durumlarındır.

Çoğu hastada en az bir kronik hastalık belirtisi mevcuttur (Derece ile ölçülen ve 38 dereceyi geçen ateş, halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı).

Hastaların bir bölümünde kol damarlarında, şah damarında (karotis) , aorta denilen kalpten çıkan büyük damarda iltihap görülebilir.

Tanı nasıl konulur?

Tanı için en önemli basamak, bu şikayetlerin ayırıcı tanısının farkında olan hekim tarafından  gerekli değerlendirmelerin yapılmasıdır.

Doktora başvurulduğunda sedimentasyon ve CRP gibi iltihap testlerinde yükseklik saptanır.

Ancak enfeksiyon ve kanser gibi hastalıklarda da iltihap testlerinin yüksek olabileceği akılda tutulmalıdır. Bu nedenle gerekli tarama testleri yapılır.

Doppler ultrasonografi ile şakak damarlarının incelemesi ve bu konuda deneyimli merkezlerde, tutlan bölgeden alınan biyopside damar iltihabının gösterilmesiyle tanı konulur.

Dev hücreli arterit hastalık yönetimi ve tedavisi nasıl olmalıdır?

Her hastanın tedavisi tutulan dokulara, damarlara ve hastanın eşlik eden sorunları dikkate alarak bireyselleştirilmelidir.

Bağışıklık sisteminin damarlara karşı iltihap oluşturması nedeniyle kortizon ve immunsupresif olarak adlandırılan bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar kullanılmaktadır. Belirti hasta grubunda aspirin benzeri ilaçlar da kullanılmaktadır. 3-6 ayda bir yapılan kontrollerde gerekli düzelmeler elde edilememişse bir sonraki basamak tedavilere geçilebilmektedir.

Hastaların kan basıncı ve kan şekeri kontrolleri, düzenli egzersiz ve Akdeniz diyeti benzeri diyet uygulaması önerilmektedir. Kemik erimesi (osteoporoz) ve kalp damar hastalıkları açısından kontrollerde gerekli değerlendirmeler yapılmaktadır.